Bir inşaat firmasında kurum içi Yapay Zekâ (AI) yetkinliklerini geliştirip sürekli iyileştirme kültürünü (continuous improvement) oluşturmak hem organizasyonel dönüşüm hem de teknolojik adaptasyon gerektirir. Peki ama bu nasıl olur?..

Cem Kafadar / 1inşaat Danışmanlık Kurucusu / İnş. Müh. (İTÜ 1982-87)

Şantiyede öğle arasında yan yana oturan yaşlı ustabaşıyla genç mühendisi düşünün. Biri 40 yıldır şantiyelerde, öteki daha kariyerinin henüz başında. İkisinin de kafasındaki düşünceler aynı soruda buluşuyor. "Bu iş nasıl daha hızlı, daha güvenli, daha az stresle yapabiliriz?" 

Cevap artık sadece deneyimde veya okulda öğrenilen bilgide değil; veride, algoritmalarda, yani Yapay Zekâ'da.

Bir inşaat firmasında kurum içi Yapay Zekâ (AI) yetkinliklerini geliştirip sürekli iyileştirme kültürünü (continuous improvement) oluşturmak hem organizasyonel dönüşüm hem de teknolojik adaptasyon gerektiriyor. 

Peki ama bu nasıl olacak? 

İsterseniz süreci, sahaya ve ofise entegre edilebilir 6 aşamalı stratejik yol haritası üzerinden inceleyelim.

1. Temel Altyapıyı ve Farkındalığı Oluşturma
Hedef: AI’nin ne olduğunu, potansiyelini ve sınırlılıklarını herkesin anlayacağı şekilde açıklamak.
* AI farkındalık seminerleri düzenleyin: Sahadaki ustabaşından merkez ofisteki yöneticilere kadar herkesin AI hakkında temel bilgiye sahip olması gerekir (ör. “AI nedir, neler yapabilir, bizim işimize ne katkısı olur?”).
* Vaka çalışmaları paylaşın: Başarılı ve başarısız AI uygulamalarını sektörden örneklerle anlatın.
* Dijital terminoloji sözlüğü oluşturun: Özellikle saha çalışanları için, basitleştirilmiş bir dijitalleşme sözlüğü faydalıdır.

2. AI Yetkinlik Haritası Çıkartmak
Hedef: Mevcut personelin dijital olgunluk seviyesi nedir? Nerelerde açıklar var?
* Yetkinlik analizi yapın: Hangi departmanlarda hangi düzeyde teknik bilgi var? (örn. veri okuryazarlığı, Excel modelleme, yazılım kullanım alışkanlığı).
* Rollere göre hedefler belirleyin: Örneğin bir planlama mühendisi için Python temelli veri analizi eğitimi gerekebilirken, bir saha formeni için mobil uygulama kullanımı yeterlidir.
* AI Şampiyonları (AI Champions) seçin: Departmanlarda gönüllü dijital öncüler belirleyin. Bu kişiler, AI uygulamalarının yaygınlaştırılmasında katalizör olur.

3. Küçük Başlayın - Hızlı Kazançlar (Quick Wins) Yaratın
Hedef: AI’nin faydasını kısa sürede göstererek dirençleri azaltmak ve inancı artırmak.
* Pilot projeler başlatın: Örneğin:
    - Proje planlama optimizasyonu için bir tahminleme modeli (ör. malzeme gecikme tahmini)
    - Görüntü işleme ile şantiye güvenlik denetimi
* Saha verisiyle basit modeller deneyin: Excel + Python + Power BI ile örneğin iş gücü verimliliği analizleri yapılabilir.
* Başarı hikâyeleri oluşturun: Erken kazanımları iç iletişimde “önce-sonra” anlatımlarla paylaşarak güven yaratın.

4. Sürekli İyileştirme Kültürünü AI ile Bütünleştirin
Hedef: AI sadece bir araç değil, sürekli gelişimin parçası olarak içselleştirilmelidir.
* Kaizen ve Lean ilkelerine AI perspektifi ekleyin:
 - “Her çalışan iyileştirme önerisi getirebilir” anlayışına veri ve otomasyon bakışı kazandırın.
 - Örn: “Şantiyede zaman kaybı yaşanan süreçleri AI ile nasıl ölçebiliriz?”
* Saha-Ofis arasındaki geri bildirim döngüsünü dijitalleştirin: Formlar, uygulamalar, kısa anketler, görseller vb. yollarla sahadan sürekli veri akışı sağlayın.
* Öneri sistemini ödüllendirin: Her AI tabanlı iyileştirme önerisi için görünürlük sağlayın (ör. “Ayın dijital fark yaratanı”).

5. Kurumsal Öğrenmeyi ve Paylaşımı Teşvik Edin
Hedef: AI kullanımına dair öğrenmeler bireyde değil, kurum belleğinde kalsın.
* AI Deneyim Havuzu oluşturun: Her pilot projenin çıktısını, öğrenilen dersleri ve uygulama rehberini dijital bir platformda toplayın.
* Dijital Koçluk ve Mentorluk uygulayın: AI konusunda deneyim kazanmış çalışanları diğer ekiplerle buluşturun.
* AI Hackathon ve Challenge’lar düzenleyin: Ekiplerin eğlenerek çözüm üretmesini teşvik eder.

6. Yönetsel Sahiplenme ve Stratejik Entegrasyon
Hedef: AI gelişiminin geçici değil stratejik olduğunu göstermek.
* Yönetim desteğini görünür kılın: Üst yönetimin AI projelerine doğrudan katılımı, çalışanlar için güven artırıcıdır.
* Stratejik KPI’lara dijital hedefler ekleyin: Örn: “Yılda en az 3 süreç dijitalleştirme önerisi” gibi.
* Performans sistemine dijital gelişim maddesi koyun: Örn: “Yapay zekâ farkındalığı eğitimi tamamladı” gibi takip edilen ölçütler.

Belki de mesele robotların neleri nasıl yapacağından önce, insanların hangi alışkanlıklarından vazgeçmeyi göze alacağında... Çünkü şantiyede asıl farkı yaratan, bazen bir algoritma değil, kahve molasında konuşulan küçük bir ayrıntı, bir genç mühendisin sunduğu farklı bakış, bir kalfanın yıllar içinde kazandığı sezgisel deneyimden yola çıkarak anlattığı hikaye, bir teknikerin pratik çözümü, bir ekip arkadaşının paylaştığı samimi uyarıdır… 

Yapay zekâ işte o fikirleri sisteme entegre ederek geliştirdiğinde firma kültürünün değişim yolculuğu başlayacaktır.

ŞANTİYE^®
Daha iyi yapılar için...
19 Kasım 2025

Türkiye'nin en ESKİ ve en çok ZİYARET EDİLEN şantiyesi: ŞANTİYE^®... 
İnşaata dair "KAYDADEĞER" ne varsa... 1988'den bu yana...
Şantiye^®nin ürettiği, derlediği ve yayınladığı içeriklerde öncelik “KAMUSAL YARAR”dır... 
Ve yayınlanan içeriğin “ÖZEL” olmasına özen gösterilir...

BASILI DERGİ + E-DERGİ + SANTİYE.COM.TR + SOSYAL MEDYA + DİJİTAL PLATFORMLAR... 

İnşaat sektörünün buluşma noktası Şantiye^®, “Güven”i temsil eden “Basılı bir Yayın” olma özelliğinin yanı sıra yenilenen web sitesi, Turkcell Dergilik ve Türk Telekom E-Dergi gibi mobil uygulamalardaki varlığı, 42 bin E-Bülten abonesi ve 100 bin sosyal medya takipçisi-bağlantısıyla inşaat sektörünün en önemli iletişim platformlarından biri olmaya her ortamda devam ediyor... 1988'den bu yana...

Şantiye^® ayrıca yapı sektörüne "Şantiye'nin Yıldızı Ödülü", "Yılın Yeşil Yapı Malzemesi / Teknolojisi Ödülü" ve "Şantiyeden Kareler Fotoğraf Yarışması" gibi farklı organizasyonlarla da katkı sunuyor. 

Şantiye^®nin son sayısı da dahil 1988 yılından bugüne kadar yayınlanan TÜM SAYILARINA E-Dergi olarak göz atmak için lütfen tıklayın... 

Şantiye^®, başta ABONELERİ olmak üzere 2020-2025 yıllarında ilan veren firmalar ABS Yapı, Akyapı, Alumil, Anadolu Motor (Honda), Alkur, Ak-İzo, Altensis, Arbiogaz, Aremas, Arfen, Artus, Assan Panel, Asteknik, Atos, Batıçim, Baumit, Bentley Systems / Seequent, Betek, Betonblock, Borusan CAT, Bosch Termoteknik, Bostik, BTM, Buderus, Bureau Veritas, Chryso, Çimsa, Çuhadaroğlu, Çukurova Isı, Deutsche Messe, Duyar Vana, DYO, Efectis ERA, Ekomaxi, Elkon, Emülzer, Eryap, Filli Boya, Fixa, Fullboard, Form Endüstri Ürünleri, Form Endüstri Tesisleri, Form MHI (Mitsubishi Heavy Industries) Klima, Garanti Leasing, GF Hakan Plastik, Gökçe Brülör, Grundfos, Hannover Fairs, Hilti, IQ Alüminyum (by Deceuninck), İNKA, İntek, İpragaz, İstanbul Teknik, İzocam, İzoser, Kalekim, Knauf, Knauf Insulation, Komatsu, Köster, Kuzu Grup, LG, Marubeni, Masdaf, Master Builders Solutions, MBI Braas, Meiller Kipper (Doğuş Otomotiv), Messe Frankfurt, Messe München/Agora Tur., Mekon, Mitsubishi Chemical, Molecor, Nalburdayim.com, NETCAD, Nexans, ODE, Ökotek, Özler Kalıp, Özpor, Panasonic, PERI, Pimakina, Polyfibers, Polyfin, Prefabrik Yapı / Hekim Holding, Prometeon, Ravago, Rehau, Saint Gobain Türkiye, Samsung, Saray Alüminyum, Schüco, Selena (Tytan), Sentez Mekanik, Serge Ferrari, Shell, Siemens, Sistem İnşaat, Soudal, Sika, Şişecam, Temsa, TMS, Tekno Yapı, Türk Ytong, Tremco illbruck, Vaillant, Vekon, Viessmann, Wermut, Wielton, Wilo, Winsa, XCMG, Xylem ve ZF'nin değerli katkılarıyla hazırlanmaktadır.

ABONE OLMAK İÇİN
Bir yıllık abonelik bedelimiz olan 2.100 TL (6 Sayı, KDV Dahil)'yi TR70 0001 0008 5291 9602 1550 01 IBAN no’lu hesabımıza (Ekosistem Medya) yatırıp; ardından dekontu, açık adresinizi ve fatura bilgilerinizi (şahıs ise TC kimlik no; firma ise vergi dairesi-numarası) santiye@santiye.com.tr adresine e-posta veya 0532 516 03 29 no’lu telefona WhatsApp / SMS aracılığıyla ulaştırabilirsiniz.