Bu çalışmada, yapım ve kaçış amacı ile kullanılan küçük kesitli güvenlik tünellerinde yaşanan lojistik problemler, hafriyat nakli için belirlenen yöntem ve bant konveyör ile kamyon nakliyelerinin maliyet analizleri değerlendirilerek benzer projelere ışık tutması amaçlanmıştır. Değerlendirmenin yapılmış olduğu tünel GT 5 olup, Sapanca-Geyve Yüksek Hızlı Tren Hattı projesinde 4664 m uzunluğundaki T2 tüneline 1825. metreden birleşmektedir. GT 5 tüneli, yüzde 5.5 eğime, 486 m uzunluğa, 38 m2 kesit alanına ve 5.5 m genişliğe sahiptir. GT 5 tünelinin yapımı tamamlanmış, mevcut durumda T2 tünelinin yapımında lojistik amacı ile hizmet vermeye devam etmektedir.
Sait Selman Şeref ve Engin Ünver
KRK Holding, Soner Temel Mühendislik
1. GİRİŞ
Bu çalışmada, yapım döneminde ana hat tüneline erişim sağlayarak ayna oluşturma amacı ile hat işletme döneminde kaçış amacı ile kullanılan küçük kesitli güvenlik tünellerinde yaşanan sorunlar irdelenmiş, hafriyat nakli için bant konveyör ile kamyon nakliyelerinin maliyet analizleri değerlendirilerek benzer projelerdeki kararlar için fayda sağlaması amaçlanmıştır. Çalışmada öncelikli olarak, güzergah ve proje bilgilerine yer verilmiş olup, güvenlik tünellerinin kullanım amaçlarından, geçmişte yaşanmış kazalara, lojistik zorluklara, çözüm önerilerine ve bant konveyör ile hafriyat naklinin kamyon ile hafriyat nakli ile karşılaştırılması konularına değinilmiştir.
2. GÜZERGÂH VE PROJE BİLGİLERİ
Ankara-İstanbul Yüksek Hızlı Tren hattının Ankara-Eskişehir YHT kesimi 13 Mart 2009 tarihinde açılmış, 2. kesimi olan Eskişehir-İstanbul (Pendik) YHT hattının inşası ise 2014 yılında tamamlanmıştır. 25 Temmuz 2014 tarihinde de Ankara ve İstanbul arasına ilk YHT seyahati gerçekleşmiştir.
2019 yılında Marmaray Projesi ile Gebze-Halkalı Banliyo hatlarının iyileştirilmesi projelerinin tamamlanması ile yüksek hızlı trenler, İstanbul’da Pendik istasyonunun ardından Bostancı, Söğütlüçeşme, Bakırköy ve Halkalı istasyonlarına kadar da yolcularını taşımaya başlamıştır.
Kent içi raylı sistem ve toplu taşıma sistemleri ile YHT gar ve istasyonlarına erişim sağlanmıştır. Ankara’da BAŞKENTRAY, İstanbul’da MARMARAY projeleri ile YHT’lere ulaşım sağlanabilmektedir.
Ankara-İstanbul YHT hattının Alifuatpaşa-Arifiye kesiminin tamamında 250 km/saat hızla işletmecilik yapılması ile Alifuatpaşa-Arifiye arasındaki mevcut konvansiyonel hatta yük taşımacılığının yapılması amacıyla güzergah üzerindeki inşaat çalışmaları devam etmektedir. Doğancay Ripajı-1 kesimi tamamlanmış olup, T26 Tüneli ve Doğancay Ripajı-2 kesimlerinin de tamamlanması ile Ankara-İstanbul YHT seyahat süresinde 25 dakika kısalma meydana gelecektir (TCDD, 2023).
Sapanca-Geyve YHT Hattı proje uzunluğu 12 km olan Doğançay Ripaj 2 kesimi 250 km/s hıza uygun olarak inşa edilmekte olup, bu kesimde 2 adet tünel, 2 adet viyadük, 3 adet köprü, 12 adet alt ve üst geçit ile 4 adet menfez bulunmaktadır (Şekil 1).
3. GÜVENLİK TÜNELLERİ
Sapanca-Geyve YHT Hattı projesi kapsamında T1 tünelinde 2 adet ve T2 tünelinde 3 adet olmak üzere toplam 5 adet güvenlik tüneli olup, bu çalışma tarihi itibariyle bunlardan 3’ünün kazıları tamamlanmıştır. Güvenlik tüneli isimleri aşağıdaki gibidir.
• GT 1
• GT3
• GT4
• GT 5
• GT 6
Güvenlik tünelleri kullanım amacına göre iki farklı şekilde değerlendirilebilir.
Bunlardan ilki, yapım döneminde ana tünele ulaşarak ilave kazı aynası oluşturmak, diğeri ise hat işletme döneminde kaçış (güvenlik, tahliye, müdahale, acil durum vb.) amaçlı kullanımdır. Güvenlik tüneli tip kesiti Şekil 2’de gösterilmiştir.
3.1 Güvenlik (Kaçış) Amaçlı Kullanım
Uzunluğu 1000 m’nin üzerinde olan ve tek tüp olarak inşa edilmiş demiryolu tünellerinde güvenlik tünellerinin yapılması zorunluluğu ortaya çıkmaktadır. Geçmişte yaşanan kazalar güvenlik tünellerinin önemini bize göstermiştir.
Demiryolu hatlarında raydan çıkmalar (deraymanlar), çarpışmalar, karamboller ve yangınlar en sık yaşanan kaza türlerindendir. Bununla birlikte bu kazalara açık hatlara nazaran tünellerde daha az rastlanılmaktadır. Ancak tünellerde bu kazaların etkileri açık hatlara oranla daha yüksek boyutta olmaktadır. Bu kazaların içerisinde tünellerde en fazla yıkıcı etkiye sahip olanı yangınlardır. Demiryolu tünellerinde az kazaya rağmen hasar ve can kaybı oldukça fazla olmaktadır. 2008’de Manş Tünelinde kaza sonrası yangınlardan dolayı büyük miktarlarda hasar meydana gelmiş, 1995 yılında Azerbaycan’ın başkenti Bakü’de ise kaza sonrası yangında yaklaşık 300 kişi yaşamını yitirmiştir (Uğuz ve Ural, 2019)...
DEVAM VAR
Şantiye® Dergisi ve Dijital Platformları
Daha iyi yapılar için...
11 Aralık 2025
Türkiye'nin en ESKİ ve en çok ZİYARET EDİLEN şantiyesi: ŞANTİYE®...
İnşaata dair "KAYDADEĞER" ne varsa... 1988'den bu yana...
Şantiye®nin ürettiği, derlediği ve yayınladığı içeriklerde öncelik “KAMUSAL YARAR”dır...
Ve yayınlanan içeriğin “ÖZEL” olmasına özen gösterilir...
BASILI DERGİ + E-DERGİ + SANTİYE.COM.TR + SOSYAL MEDYA + DİJİTAL PLATFORMLAR...
İnşaat sektörünün buluşma noktası Şantiye®, “Güven”i temsil eden “Basılı bir Yayın” olma özelliğinin yanı sıra yenilenen web sitesi, Turkcell Dergilik ve Türk Telekom E-Dergi gibi mobil uygulamalardaki varlığı, 42 bin E-Bülten abonesi ve 100 bin sosyal medya takipçisi-bağlantısıyla inşaat sektörünün en önemli iletişim platformlarından biri olmaya her ortamda devam ediyor... 1988'den bu yana...
Şantiye® ayrıca yapı sektörüne "Şantiye'nin Yıldızı Ödülü", "Yılın Yeşil Yapı Malzemesi / Teknolojisi Ödülü" ve "Şantiyeden Kareler Fotoğraf Yarışması" gibi farklı organizasyonlarla da katkı sunuyor.
Şantiye®nin son sayısı da dahil 1988 yılından bugüne kadar yayınlanan TÜM SAYILARINA E-Dergi olarak göz atmak için lütfen tıklayın...
Şantiye®, başta ABONELERİ olmak üzere 2020-2025 yıllarında ilan veren firmalar ABS Yapı, Akyapı, Alumil, Anadolu Motor (Honda), Alkur, Ak-İzo, Altensis, Arbiogaz, Aremas, Arfen, Artus, Assan Panel, Asteknik, Atos, Batıçim, Baumit, Bentley Systems / Seequent, Betek, Betonblock, Borusan CAT, Bosch Termoteknik, Bostik, BTM, Buderus, Bureau Veritas, Chryso, Çimsa, Çuhadaroğlu, Çukurova Isı, Deutsche Messe, Duyar Vana, DYO, Efectis ERA, Ekomaxi, Elkon, Emülzer, Eryap, Filli Boya, Fixa, Fullboard, Form Endüstri Ürünleri, Form Endüstri Tesisleri, Form MHI (Mitsubishi Heavy Industries) Klima, Garanti Leasing, GF Hakan Plastik, Gökçe Brülör, Grundfos, Hannover Fairs, Hilti, IQ Alüminyum (by Deceuninck), İNKA, İntek, İpragaz, İstanbul Teknik, İzocam, İzoser, Kalekim, Knauf, Knauf Insulation, Komatsu, Köster, Kuzu Grup, LG, Marubeni, Masdaf, Master Builders Solutions, MBI Braas, Meiller Kipper (Doğuş Otomotiv), Messe Frankfurt, Messe München/Agora Tur., Mekon, Mitsubishi Chemical, Molecor, Nalburdayim.com, NETCAD, ODE, Ökotek, Özler Kalıp, Özpor, Panasonic, PERI, Pimakina, Polyfibers, Polyfin, Prefabrik Yapı / Hekim Holding, Prometeon, Ravago, Rehau, Saint Gobain Türkiye, Samsung, Saray Alüminyum, Schüco, Selena (Tytan), Sentez Mekanik, Serge Ferrari, Shell, Siemens, Sistem İnşaat, Soudal, Sika, Şişecam, Temsa, TMS, Tekno Yapı, Türk Ytong, Tremco illbruck, Urtim, Vaillant, Vekon, Viessmann, Wermut, Wielton, Wilo, Winsa, XCMG, Xylem ve ZF'nin değerli katkılarıyla hazırlanmaktadır.
ABONE OLMAK İÇİN
Bir yıllık abonelik bedelimiz olan 2.100 TL (6 Sayı, KDV Dahil)'yi TR70 0001 0008 5291 9602 1550 01 IBAN no’lu hesabımıza (Ekosistem Medya) yatırıp; ardından dekontu, açık adresinizi ve fatura bilgilerinizi (şahıs ise TC kimlik no; firma ise vergi dairesi-numarası) santiye@santiye.com.tr adresine e-posta veya 0532 516 03 29 no’lu telefona WhatsApp / SMS aracılığıyla ulaştırabilirsiniz.
