İnşaat sektöründe bugüne kadar kullanılagelmiş planlama ve programlama yazılımları ve bu yazılımlarla yapılan çalışmalar proje yöneticilerinin ihtiyacına cevap vermiş, ancak inşaat sektörünün devamlı gelişimi ve bununla birlikte artan beklentilere karşılık sağlama noktasında yetersiz kalmıştır. Bu nedenle proje yönetim ve planlama uzmanlarının girmiş olduğu arayış, inşaat sektöründe proje planlamasında 4. boyut teknolojisine kapı aralamıştır.
YAZAN
H. C. Özdemir (Smart BIM Engineering & Consultancy)
A. Çalışkan (IC İçtaş İnşaat, İstanbul)
Günümüz teknolojisinde inşaat sektörünün yapıları canlandırma talebine cevap veren çeşitli yaklaşımlar vardır. Bunlar; sanal gerçeklik, üç boyutlu (3D) animasyon ve dört boyutlu (4D) modellemedir. Geçtiğimiz yıllarda inşaat bilişiminde büyük değişimlere yol açan BIM yaklaşımı bu konuların özelliklerini bünyesinde barındırmaktadır.
4D modeli, yapının üç boyutlu (3D) geometrisine dördüncü boyut olan zaman planlamasınınentegre edilmesi ile oluşturulur. Bir yapının 4D modeli projenin yapım aşamalarını grafiksel biçimde simüle ederek, proje yönetiminin inşaat sürecini sanal ve görsel verilerle kavramasını sağlar. Tüm faydalarına rağmen 4D modelleme simülasyonunun ülkemizde yaygın biçimde kullanılmıyor ve genel olarak proje paydaşları tarafından faydalarının bilinmiyor oluşuincelemeye değer bir konudur.
İnşaat sektöründe projesel açıdan aç-kapa istasyon yapıları, top-down istasyon yapıları NATM tünel imalatları, TBM tünel imalatları, farklı boyut ve derinlikte şaft yapıları gibi birçok farklı iş kalemini ve yapım tekniğini içinde barındıran metro projeleri önemli bir yere sahiptir. Metro projeleri, gerek ulaşımla ilgili birçok sorunu çözmek gerekse kentsel yaşam alanlarını rahatlatıp çevre, gürültü ve görüntü kirliliğinin önüne geçmek için zamanla yarışılan projelerdir. Bu bağlamda 4D modelleme simülasyonu projenin yapım aşamalarını gerçekçi biçimde simüle ederek, zamanlama ile inşaat sürecinin sanal ve görsel verilerle kavramasını sağlar.
Bu çalışmada inşaat sektöründe önemli bir yeri bulunan metro projeleri özelinde Mahmutbey-Bahçeşehir-Esenyurt Metro Projesinde uygulanan dört boyutlu (4D) modelleme simülasyon çalışmaları, 4D simülasyon çalışmalarının aşamaları, sahada yapımı devam edenimalatlara göre gerçekleşen zaman verilerinin güncellenerek 4D simülasyona entegre edilmesi ve elde edilen sonuçlar sunulmuştur...
1. GİRİŞ
İnşaat sektörü, her projede tekrar örgütlenmesi gereken tarafların ve gözden geçirilmesi gerekeniş kalemlerinin çokluğundan kaynaklı karmaşık yapısı nedeniyle diğer sektörlerden ayrı birkonuma sahiptir. Projelerin başarılı bir şekilde tamamlanması için geliştirilen inşaat proje yönetim disiplini, hedeflere daha rahat erişebilmek için mühendislik ve işletmenin ortak çalışabileceği bir platform olarak ortaya çıkmıştır (Kuruoğlu, 2002).
Projenin optimal süre ve maliyet koşulları içerisinde, kalite koşullarını yerine getirerek gerçekleştirilebilmesi için tüm taraf ve çalışanların süre, yer, kapasite ve maliyetler açısından iç ve dış sınır koşulları karşısında zamana bağlı olarak koordine edilmesine planlama denir. Planlamanın bir diğer tanımı ise imalatların fiziksel ve tercihi sıra göz önünde tutularak önemsırasına konma işidir (Özvek, 2002).
İnşaat sektöründe bugüne kadar kullanılagelmiş planlama ve programlama yazılımları ve buyazılımlarla yapılan çalışmalar proje yöneticilerinin ihtiyacına cevap vermiş, ancak inşaatsektörünün devamlı gelişimi ve bununla birlikte artan beklentilere karşılık sağlama noktasındayetersiz kalmıştır. Bu nedenle proje yönetim ve planlama uzmanlarının girmiş olduğu arayış, inşaat sektöründe proje planlamasında 4. boyut teknolojisine kapı aralamıştır. Günümüz teknolojisinde inşaat sektörünün yapıları canlandırma talebine cevap veren çeşitli yaklaşımlar vardır. Bunlar "sanal gerçeklik", "üç boyutlu (3D) animasyon" ve "dört boyutlu (4D) modelleme"dir.
Şehirlerin, artan nüfusa bağlı olarak sürekli büyüyen altyapı ve ulaşım faaliyetlerinin önemi her geçen yıl artmaktadır. Özellikle büyük yerleşim yerlerinde nüfus yoğunluğuna bağlı olarak artan ihtiyaçların karşılanabilmesi için yer altı çalışmaları ayrı bir önem kazanmıştır. Tümdünyada olduğu gibi ülkemizde de ve özellikle İstanbul’da gerçekleştirilen altyapı yatırımlarının sayısı bu duruma iyi bir örnek teşkil etmektedir. İlk yatırım giderlerinin yüksek olmasına karşılık, orta ve uzun vadede fert başına ulaşım maliyetlerini de düşüren bu sistemler daha güvenilir ve daha çevreci olması sebebiyle daha fazla tercih edilmeye başlanmıştır.Metrolar bir yandan taşıma görevini yerine getirirken, diğer yandan da kentsel yaşamalanlarının rahatlamasını sağlamakta ve kentsel yoğunluğun artmasına engel olmaktadır. Ayrıca projeye ek maliyet ve zaman yükü getiren kamulaştırma faaliyetlerine ihtiyaç duymamaktadır. Fert başına ulaşım maliyetlerini de düşüren bu sistemler aynı zamanda daha emniyetlidir. Metro istasyonu yapım süresi istasyonun konumuna, altyapı yoğunluğuna, jeolojik şartlara vekamulaştırma işlemi gerekliliğine göre oldukça değişkenlik göstermektedir. Metro istasyonlarıtamamen aç kapa, kısmen aç- kapa, top-down, kısmen tünel veya tamamen tünel şeklinde yapılabilmektedir.
2. PROJENİN ÖZELLİKLERİ
Mahmutbey-Bahçeşehir-Esenyurt Metrosu İnşaat ve Elektromekanik Sistemler Temin, Montaj ve İşletmeye Alma İşleri Projesi (MBE) toplam yaklaşık 18.5 km uzunluğunda imal edilecek metro hattı; ana hat tünelleri ve toplamda 10 adet istasyon yapısı içermekte olan bir toplu taşıma sistemidir...
NOT: Bu içerik, medya sponsoru olduğumuz ve 5-7 Haziran 2023 tarihlerinde Maden Mühendisleri Odası İstanbul Şubesi ve İBB Raylı Sistem Daire Başkanlığı birlikteliğiyle İstanbul’da düzenlenen 5. Yeraltı Kazıları Sempozyumu’nda sunulmuştur. Makalenin tamamına www.uyak.org.tr (5. Yeraltı Kazıları Sempozyumu Bildiriler Kitabı) adresinden ulaşabilirsiniz.
10 Mart 2024
Türkiye'nin en ESKİ, en BİLİNEN ve EN ÇOK ZİYARET EDİLEN şantiyesi: ŞANTİYE®...
İnşaata dair "KAYDADEĞER" ne varsa... 1988'den bu yana...
Şantiye®nin ürettiği, derlediği ve yayınladığı içeriklerde öncelik “KAMUSAL YARAR”dır...
Ve yayınlanan içeriğin “ÖZEL” olmasına özen gösterilir...
BASILI DERGİ + E-DERGİ + SANTİYE.COM.TR + SOSYAL MEDYA + DİJİTAL PLATFORMLAR...
İnşaat sektörünün buluşma noktası Şantiye®, “Güven”i temsil eden “Basılı bir Yayın” olma özelliğinin yanı sıra yenilenen web sitesi, Turkcell Dergilik ve Türk Telekom E-Dergi gibi mobil uygulamalardaki varlığı, 42 bin E-Bülten abonesi ve 85 bin sosyal medya takipçisi-bağlantısıyla inşaat sektörünün en önemli iletişim platformlarından biri olmaya her ortamda devam ediyor... 1988'den bu yana...
Şantiye® ayrıca yapı sektörüne "Şantiye'nin Yıldızı Ödülü", "Yılın Yeşil Yapı Malzemesi / Teknolojisi Ödülü" ve "Şantiyeden Kareler Fotoğraf Yarışması" gibi farklı organizasyonlarla da katkı sunuyor.
Şantiye®nin son sayısı da dahil 1988 yılından bugüne kadar yayınlanan TÜM SAYILARINA E-Dergi olarak göz atmak için lütfen tıklayın...
Şantiye®, başta ABONELERİ olmak üzere 2020-2024 yıllarında ilan veren firmalar ABS Yapı, Akyapı, Alumil, Anadolu Motor (Honda), Alkur, Ak-İzo, Altensis, Arbiogaz, Aremas, Arfen, Assan Panel, Asteknik, Atos, Batıçim, Baumit, Betek, Betonblock, Borusan CAT, Bosch Termoteknik, Bostik, BTM, Buderus, Bureau Veritas, Çimsa, Çuhadaroğlu, Çukurova Isı, Duyar Vana, DYO, Efectis ERA, Ekomaxi, Elkon, Emülzer, Eryap, Filli Boya, Fixa, Fullboard, Form Endüstri Ürünleri, Form Endüstri Tesisleri, Form MHI (Mitsubishi Heavy Industries) Klima, Garanti Leasing, GF Hakan Plastik, Gökçe Brülör, Grundfos, Hilti, IQ Alüminyum (by Deceuninck), İNKA, İntek, İpragaz, İstanbul Teknik, İzocam, İzoser, Kalekim, Knauf, Knauf Insulation, Komatsu, Köster, Kuzu Grup, LG, Marubeni, Masdaf, Master Builders Solutions, MBI Braas, Meiller Kipper (Doğuş Otomotiv), Messe Frankfurt, Messe München/Agora Tur., Mekon, Mitsubishi Chemical, Nalburdayim.com, NETCAD, ODE, Ökotek, Özler Kalıp, Özpor, Panasonic, PERI, Pimakina, Polyfibers, Polyfin, Prometeon, Ravago, Rehau, Saint Gobain Türkiye, Saray Alüminyum, Schüco, Selena (Tytan), Sentez Mekanik, Serge Ferrari, Shell, Siemens, Sistem İnşaat, Soudal, Sika, Şişecam, Temsa, TMS, Tekno Yapı, Türk Ytong, Tremco illbruck, Vaillant, Vekon, Wermut, Wilo ve Xylem’in değerli katkılarıyla hazırlanmaktadır.
ABONE OLMAK İÇİN
Bir yıllık abonelik bedelimiz olan 1200 TL (6 Sayı, KDV Dahil)'yi TR70 0001 0008 5291 9602 1550 01 IBAN no’lu hesabımıza (Ekosistem Medya) yatırıp; ardından dekontu, açık adresinizi ve fatura bilgilerinizi (şahıs ise TC kimlik no; firma ise vergi dairesi-numarası) santiye@santiye.com.tr adresine e-posta veya 0532 516 03 29 no’lu telefona WhatsApp / SMS aracılığıyla ulaştırabilirsiniz.
