CMAR (Construction Manager at Risk) Modeli mega inşaatlarda yüksek beklentileri karşılayarak projeleri bütçeye uygun, zamanında ve kaliteli bir şekilde teslim etme imkanı sağlar.
YAZAN: İnş. Y. Müh. Ari Zingillioğlu / az2544@columbia.edu
Günümüzün hızla gelişen inşaat sektöründe, gayrimenkul yatırımcıları büyük projeleri zamanında, bütçeye uygun ve proje dokümanında belirtilen tüm detayları eksiksiz bir şekilde teslim etme baskısı altındalar. İşverenler, kaliteli ve eksiksiz projeler beklerken maliyet kontrolü ve süreçlerin hızlı ilerlemesini de talep ediyorlar. İşte tam da burada, Construction Manager at Risk / CMAR (İnşaat Yönetiminden Sorumlu Proje Müdürü) modeli devreye giriyor. CMAR, yatırımcılara riski azaltma, ekip uyumunu artırma ve katı mali hedefler ile zaman çizelgesine ulaşma gibi avantajlar sunan etkili bir proje yönetim modeli olarak öne çıkıyor. İnşaat yöneticisinin projeye en baştan dahil edilmesiyle, işverenler projeyi tasarımdan teslimat aşamasına kadar sorunsuz yönetecek bir ortak kazanmış oluyor. Bu, aynı zamanda yatırımın güvenli ellerde olduğunu bilmek anlamına geliyor.
CMAR’ın en büyük avantajlarından biri, inşaat yöneticisi, tasarımcılar ve işveren arasında erken dönemde bir iş birliği sağlıyor olması. İnşaat yöneticisinin projeye tasarım aşamasına dahil olması, fizibilite, tasarım uyumu, maliyet tahminleri, zaman yönetimi ve inşaat teknikleri gibi konularda değerli bir bakış açısı sunuyor. Bu sayede tasarım, projenin bütçesi ve zaman planı ile uyumlu hale geliyor, inşaat sırasında maliyetli değişikliklerin önüne geçiliyor. Ayrıca, inşaat yöneticisinin erken katılımı, proje sırasında ortaya çıkabilecek potansiyel engellerin önceden çözülmesini sağlayarak süreci hızlandırıyor ve gecikmeleri minimuma indiriyor.
CMAR, genellikle iki farklı şekilde uygulanıyor:
Garantili Maksimum Fiyat (GMP) Sözleşmesi ya da Maliyet Artı Ücret Anlaşması.
Garantili Maksimum Fiyat (GMP) Sözleşmesi, işveren için finansal riski azaltan bir yöntem. İnşaat Yöneticisi (CM), proje kapsamını %100 tamamlanmış inşaat belgelerine (CD) göre değerlendiriyor ve her iş paketi için taşeronlardan teklif topluyor. Bu sözleşme, belirlenen maksimum fiyatın aşılması durumunda fazla maliyetlerin işveren yerine inşaat yöneticisi tarafından karşılanmasını sağlıyor. Bu da özellikle büyük projeleri yöneten yatırımcılara daha güvenli bir bütçe planlaması ve risk yönetimi imkanı sunuyor. Ancak CM, %100 CD’ler tamamlanmadan ihale sürecine başlarsa, Tasarım Geliştirme aşamasındaki büyük bir değişiklik, Ön Tasarım’a dayalı olarak verilen teklifleri etkileyebilir. Bu yüzden CM’in ihale sürecine ancak %100 CD’ler tamamlandıktan sonra başlaması daha sağlıklı olur.
Maliyet Artı Ücret Anlaşması ise bir diğer proje yönetim yöntemi. Bu modelde inşaat yöneticisi (CM), gerçek inşaat maliyetlerinin yanı sıra belirli bir ücret üzerinden ödeme alır. Bu ücret, genellikle projenin toplam maliyetinin bir yüzdesi veya önceden belirlenmiş bir sabit tutar olarak belirlenir. Bu model, inşaat yöneticisinin tasarım aşamasında daha esnek bir hazırlık süresi geçirmesini sağlar ve projeye daha erken ve daha etkili bir katılım sunar.
Maliyet Artı Ücret sözleşmesinde projeye başlandığında, CM’in gözetimi altında inşaat süreci başlar. Tasarım, bütçe ve zaman planı oluşturulduktan sonra inşaat, CM’in denetiminde devam eder. İnşaat sürecinde CM, projeyi sürekli izler ve yönetir; işin belgelerle, zaman çizelgesiyle ve bütçeyle uyumlu olmasını sağlar. CM, proje boyunca açık kitap muhasebesi sistemi ile çalışır; yani işveren yapılan tüm harcamaları anlık olarak görebilir. CM, işverene düzenli raporlar sunarak harcamaları belgelendirir ve işveren, bütçenin beklenmedik maliyetlerle aşılmadığından emin olur. Bu şeffaflık, işveren ve CM arasında güven oluşmasını sağlar; işveren harcamaları doğrulamak için faturaları, makbuzları ve çalışma kartlarını inceleyebilir.
CMAR modeli, aynı zamanda proje süresini ve verimliliğini artırır. İnşaat yöneticisinin projeye erken katılması, proje yönetim ekibinin tasarım aşamasında projeye dahil olmasını sağlar ve inşaat sürecine geçişi hızlandırır. Ayrıca, inşaat yöneticisi, işverene rehberlik ederek proje boyunca kritik kararlarda destek olur, projeyi planlı bir şekilde yürütür ve hedef tarihlere ulaşılmasını sağlar. Bu proaktif katılım, özellikle gecikmelerin ciddi mali kayıplara yol açabileceği mega projelerde proje süresini kısaltır.
Sonuç olarak, CMAR modeli önemli avantajlar sunarken, başarısı güçlü liderlik ve ekibin iyi bir eğitim almasına bağlıdır. İnşaat yöneticilerinin, tasarım ve bütçe konularını dengeleme ve ekiplerle etkili iş birliği yapma konularında yetkin olması gerekir. Dijital proje yönetim araçları, sürecin takibi ve proje metriklerinin izlenmesinde büyük rol oynar. Uzman bir ekip ve sağlam bir iletişimle CMAR modeli, yatırımcılara modern mega projelerde yüksek beklentileri karşılayarak projeleri bütçeye uygun, zamanında ve kaliteli bir şekilde teslim etme imkanı sağlar.
Yazının İngilizce orijinali: https://www.zincons.com/post/perks-of-utilizing-cmar-model-for-your-megaprojects
ŞANTİYE®
Daha iyi yapılar için...
23 Ekim 2025
Türkiye'nin en ESKİ ve en çok ZİYARET EDİLEN şantiyesi: ŞANTİYE®...
İnşaata dair "KAYDADEĞER" ne varsa... 1988'den bu yana...
Şantiye®nin ürettiği, derlediği ve yayınladığı içeriklerde öncelik “KAMUSAL YARAR”dır...
Ve yayınlanan içeriğin “ÖZEL” olmasına özen gösterilir...
BASILI DERGİ + E-DERGİ + SANTİYE.COM.TR + SOSYAL MEDYA + DİJİTAL PLATFORMLAR...
İnşaat sektörünün buluşma noktası Şantiye®, “Güven”i temsil eden “Basılı bir Yayın” olma özelliğinin yanı sıra yenilenen web sitesi, Turkcell Dergilik ve Türk Telekom E-Dergi gibi mobil uygulamalardaki varlığı, 42 bin E-Bülten abonesi ve 100 bin sosyal medya takipçisi-bağlantısıyla inşaat sektörünün en önemli iletişim platformlarından biri olmaya her ortamda devam ediyor... 1988'den bu yana...
Şantiye® ayrıca yapı sektörüne "Şantiye'nin Yıldızı Ödülü", "Yılın Yeşil Yapı Malzemesi / Teknolojisi Ödülü" ve "Şantiyeden Kareler Fotoğraf Yarışması" gibi farklı organizasyonlarla da katkı sunuyor.
Şantiye®nin son sayısı da dahil 1988 yılından bugüne kadar yayınlanan TÜM SAYILARINA E-Dergi olarak göz atmak için lütfen tıklayın...
Şantiye®, başta ABONELERİ olmak üzere 2020-2025 yıllarında ilan veren firmalar ABS Yapı, Akyapı, Alumil, Anadolu Motor (Honda), Alkur, Ak-İzo, Altensis, Arbiogaz, Aremas, Arfen, Artus, Assan Panel, Asteknik, Atos, Batıçim, Baumit, Bentley Systems / Seequent, Betek, Betonblock, Borusan CAT, Bosch Termoteknik, Bostik, BTM, Buderus, Bureau Veritas, Chryso, Çimsa, Çuhadaroğlu, Çukurova Isı, Deutsche Messe, Duyar Vana, DYO, Efectis ERA, Ekomaxi, Elkon, Emülzer, Eryap, Filli Boya, Fixa, Fullboard, Form Endüstri Ürünleri, Form Endüstri Tesisleri, Form MHI (Mitsubishi Heavy Industries) Klima, Garanti Leasing, GF Hakan Plastik, Gökçe Brülör, Grundfos, Hannover Fairs, Hilti, IQ Alüminyum (by Deceuninck), İNKA, İntek, İpragaz, İstanbul Teknik, İzocam, İzoser, Kalekim, Knauf, Knauf Insulation, Komatsu, Köster, Kuzu Grup, LG, Marubeni, Masdaf, Master Builders Solutions, MBI Braas, Meiller Kipper (Doğuş Otomotiv), Messe Frankfurt, Messe München/Agora Tur., Mekon, Mitsubishi Chemical, Molecor, Nalburdayim.com, NETCAD, Nexans, ODE, Ökotek, Özler Kalıp, Özpor, Panasonic, PERI, Pimakina, Polyfibers, Polyfin, Prefabrik Yapı / Hekim Holding, Prometeon, Ravago, Rehau, Saint Gobain Türkiye, Samsung, Saray Alüminyum, Schüco, Selena (Tytan), Sentez Mekanik, Serge Ferrari, Shell, Siemens, Sistem İnşaat, Soudal, Sika, Şişecam, Temsa, TMS, Tekno Yapı, Türk Ytong, Tremco illbruck, Vaillant, Vekon, Viessmann, Wermut, Wielton, Wilo, Winsa, XCMG, Xylem ve ZF'nin değerli katkılarıyla hazırlanmaktadır.
ABONE OLMAK İÇİN
Bir yıllık abonelik bedelimiz olan 2.100 TL (6 Sayı, KDV Dahil)'yi TR70 0001 0008 5291 9602 1550 01 IBAN no’lu hesabımıza (Ekosistem Medya) yatırıp; ardından dekontu, açık adresinizi ve fatura bilgilerinizi (şahıs ise TC kimlik no; firma ise vergi dairesi-numarası) santiye@santiye.com.tr adresine e-posta veya 0532 516 03 29 no’lu telefona WhatsApp / SMS aracılığıyla ulaştırabilirsiniz.
