Deprem hiç kuşkusuz her şeyden önce zeminle ilgili. Dolayısıyla zemin etüdü, fay hatları bize yerleşim yapılması ve yapılmaması gereken yerleri açık olarak gösteriyor. Bunun akabinde mimar, mühendis bilgisi, doğru ürün ve doğru işçilik bileşenlerini bir araya getirmek gerekiyor. Statik hesapların, deprem risklerine göre yapılması çok kritik ancak tek başına yeterli değil. Çünkü binanın ekonomik ömrü boyunca yapı güvenliğinin tam anlamıyla korunması gerekiyor. Bu noktada en önemli konulardan biri de betonun yapısının bozulmaması, deprem ve korozyon arasındaki bağlantı.
1999 depremindeki hasarlı binaların yüzde 64’ünde korozyon tespit edildi
Ülkemizdeki yapıların yüzde 85’inden fazlasını betonarme yapılar oluşturuyor. Binalarda basınç yükünü betonarme kısımlar taşır; ancak betonun, depremin oluşturduğu yüke tek başına dayanımı yoktur. Dolayısıyla beton içerisine demir donatı konulmaz veya gereğinden az/çok kullanılırsa beton bu yükün etkisiyle parçalanır. Diğer taraftan beton içerisinde kullanılan çelik paslanırsa da benzer sonuçlar ortaya çıkar. Öyle ki 1999 depreminin ardından incelenen 55 bin 561 konut ve iş yeri içerisindeki hasarlı binaların yüzde 64’ünde korozyon hasarı içerdiği tespit edilmişti.
Binanın iskeletini oluşturan taşıyıcı kolonlardaki demir, korozyondan ne kadar etkin korunursa yapı da o kadar etkin korunur ve ömrü uzar. Su yalıtımı olmayan veya eksik binalara baktığımızda ise korozyon etkisi ile demir donatıların paslanması ile 10 yılda donatıların taşıma kapasitelerinin yüzde 66’sını kaybettiğini görüyoruz, deniz kıyısında olan şehirlerde bu oran yüzde 70’lere kadar çıkıyor. Aslında Türkiye çapında başlatılan kentsel dönüşüm süreci, su yalıtımı uygulamaları için büyük bir fırsat olabilecekken, denetim eksiklikleri, standartlara uygun yapılmayan uygulamalar gibi birçok sebep maalesef bu fırsatın önüne geçti.
Doğru yalıtım ürünü ve doğru uygulama binanın ömrünü uzatır
3 Temmuz 2017 tarihinde yürürlüğe giren Tip İmar Yönetmeliği 51. maddesine göre, “Toprağa dayalı tüm bodrum katlarda, dış etkilere karşı, ısı ve su yalıtımı yapılması zorunludur.” Binalar ne kadar sağlam olursa olsun, su yalıtımı yapılmadığında büyük yıkımlar kaçınılmaz olabiliyor. Üstelik su yalıtımı yapının toplam maliyeti göz önüne alındığında yüksek bir ilave maliyet getirmez, toplam bina maliyeti içinde yüzde 1’lik bir paya sahiptir.
Su yalıtımda en az kullanılan malzeme kadar önemli bir diğer konu da uygulamadır. Betona her noktada yapışan, su geçirimsiz bir bağ oluşturan yeni nesil proof membranlar, radye temel ve perde yalıtım uygulamalarında güvenle kullanılabilir. Ayrıca sürme esaslı su yalıtımı ürünleri de yüzeyde prizlenerek su geçirmez bir yapı oluşturabilir. Binanın yapısına ve kullanılan alana özel ürünlerin kullanımı ve ürünün doğru uygulanması da yalıtımla birlikte binanın da ömrünü uzatır.
Projelerde tüm kriterler dikkate alınmalı
Deprem karşısında binanın dayanıklılığını artıracak en uygun ve güvenilir malzemenin bitümlü membran örtüleri olduğunu biliyoruz. Bununla birlikte konutun veya iş yerinin yalıtımını yaptırmak istediğimizde pek çok seçenekle karşılaşıyoruz. Bu noktada projenin bulunduğu bölgeden çatının eğimine kadar pek çok kriter devreye giriyor ve bu da en doğru malzeme seçimini zorlaştırabiliyor. Biz de ODE Yalıtım olarak buradan yola çıkarak geliştirdiğimiz Türkiye’de ilk, dünyada ise sayılı örneği olan ODE Select’i geliştirdik. ODE Select kullanıcıları inşaat projeleri için en uygun çözümlere ve teknik dokümana dakikalar içinde tek bir dosya halinde ve tamamen ücretsiz erişebiliyor.
Deprem gerçeğinin felakete dönüşmemesi için neler yapabiliriz?
Depreme hazırlık ve kaliteli binalar için kentsel dönüşüm ile birlikte ele alınması gereken öncelikli konuları ise şöyle sıralayabiliriz:
- Bilim insanları ve uzman firmaların danışmanlığında imar yönetmeliği yeniden ele alınmalıdır. Tüm eski yapılar incelenmeli gerekirse deprem izolatörü kullanmak kesinlikle zorunlu hale getirilmelidir.
- Bina yapımında zemin etüdü, temel, statik proje ve yerinde denetim en doğru biçimde yapılmalıdır.
- Yapı denetim firmaları özerk bir yapıya kavuşturulmalıdır.
- Dikey mimariye alternatif, deprem bölgelerine yatay mimari, çelik yapılar gibi alternatif yapılanmalar oluşturulması değerlendirilmelidir.
- Ev alırken, görünen marka ve özellikleri ile birlikte, ısı-su yalıtımı olup olmadığı, beton sınıfı, zemin etüdü raporları da mutlaka sorgulanmalı ve istenmelidir.
- Kamu-özel sektör-üniversiteler ve STK’lar arasındaki işbirliği artmalı, toplumu bilinçlendirmeye yönelik çalışmalar yapılmalıdır.
Yazan: Ozan Turan / ODE Yalıtım Yönetim Kurulu Üyesi
5 Nisan 2023
Türkiye'nin en ESKİ ve en çok ZİYARET EDİLEN şantiyesi: ŞANTİYE®...
İnşaata dair "KAYDADEĞER" ne varsa... 1988'den bu yana...
Şantiye®nin ürettiği, derlediği ve yayınladığı içeriklerde öncelik “KAMUSAL YARAR”dır...
Ve yayınlanan içeriğin “ÖZEL” olmasına özen gösterilir...
BASILI DERGİ + E-DERGİ + SANTİYE.COM.TR + SOSYAL MEDYA + DİJİTAL PLATFORMLAR...
İnşaat sektörünün buluşma noktası Şantiye®, “Güven”i temsil eden “Basılı bir Yayın” olma özelliğinin yanı sıra yenilenen web sitesi, Turkcell Dergilik ve Türk Telekom E-Dergi gibi mobil uygulamalardaki varlığı, 42 bin E-Bülten abonesi ve 85 bin sosyal medya takipçisi-bağlantısıyla inşaat sektörünün en önemli iletişim platformlarından biri olmaya her ortamda devam ediyor... 1988'den bu yana...
Şantiye® ayrıca yapı sektörüne "Şantiye'nin Yıldızı Ödülü", "Yılın Yeşil Yapı Malzemesi / Teknolojisi Ödülü" ve "Şantiyeden Kareler Fotoğraf Yarışması" gibi farklı organizasyonlarla da katkı sunuyor.
Şantiye®nin son sayısı da dahil 1988 yılından bugüne kadar yayınlanan TÜM SAYILARINA E-Dergi olarak göz atmak için lütfen tıklayın...
Şantiye®, başta ABONELERİ olmak üzere 2020-2025 yıllarında ilan veren firmalar ABS Yapı, Akyapı, Alumil, Anadolu Motor (Honda), Alkur, Ak-İzo, Altensis, Arbiogaz, Aremas, Arfen, Artus, Assan Panel, Asteknik, Atos, Batıçim, Baumit, Betek, Betonblock, Borusan CAT, Bosch Termoteknik, Bostik, BTM, Buderus, Bureau Veritas, Chryso, Çimsa, Çuhadaroğlu, Çukurova Isı, Deutsche Messe, Duyar Vana, DYO, Efectis ERA, Ekomaxi, Elkon, Emülzer, Eryap, Filli Boya, Fixa, Fullboard, Form Endüstri Ürünleri, Form Endüstri Tesisleri, Form MHI (Mitsubishi Heavy Industries) Klima, Garanti Leasing, GF Hakan Plastik, Gökçe Brülör, Grundfos, Hannover Fairs, Hilti, IQ Alüminyum (by Deceuninck), İNKA, İntek, İpragaz, İstanbul Teknik, İzocam, İzoser, Kalekim, Knauf, Knauf Insulation, Komatsu, Köster, Kuzu Grup, LG, Marubeni, Masdaf, Master Builders Solutions, MBI Braas, Meiller Kipper (Doğuş Otomotiv), Messe Frankfurt, Messe München/Agora Tur., Mekon, Mitsubishi Chemical, Molecor, Nalburdayim.com, NETCAD, ODE, Ökotek, Özler Kalıp, Özpor, Panasonic, PERI, Pimakina, Polyfibers, Polyfin, Prometeon, Ravago, Rehau, Saint Gobain Türkiye, Samsung, Saray Alüminyum, Schüco, Selena (Tytan), Sentez Mekanik, Serge Ferrari, Shell, Siemens, Sistem İnşaat, Soudal, Sika, Şişecam, Temsa, TMS, Tekno Yapı, Türk Ytong, Tremco illbruck, Vaillant, Vekon, Viessmann, Wermut, Wielton, Wilo, Winsa, XCMG, Xylem ve ZF'nin değerli katkılarıyla hazırlanmaktadır.
ABONE OLMAK İÇİN
Bir yıllık abonelik bedelimiz olan 2.100 TL (6 Sayı, KDV Dahil)'yi TR70 0001 0008 5291 9602 1550 01 IBAN no’lu hesabımıza (Ekosistem Medya) yatırıp; ardından dekontu, açık adresinizi ve fatura bilgilerinizi (şahıs ise TC kimlik no; firma ise vergi dairesi-numarası) santiye@santiye.com.tr adresine e-posta veya 0532 516 03 29 no’lu telefona WhatsApp / SMS aracılığıyla ulaştırabilirsiniz.
