İnşaat sektöründe yavaş yavaş görmeye başladığımız drone’lardan sensörlere, uygulamalardan veri panellerine, yapay zekâ destekli analiz araçlarından dijital ikizlere, saha kameralarından otomatik raporlama sistemlerine kadar teknolojik araç gereçlerin tümü tek bir amaca hizmet ediyor: "Kararlarımızın sezgilerimizle değil, bilgiyle alınmasına"... Ve inanıyorum ki şantiyeler verilerle yönetildiğinde daha güvenli, daha verimli, daha insana yakışan çalışma alanları olacak. Akıllı sistemlerin asıl gücü, insanı devreden çıkarmakta değil, onu daha iyi düşünen bir karar vericiye dönüştürmekte...
Cem Kafadar / 1inşaat Danışmanlık Kurucusu / İnş. Müh. (İTÜ 1982-87)
Mesleğe başladığımdan bu yana şantiyelerde not aldığım günlük ajandalarımı saklarım. Geçen hafta sonu kütüphanemi düzenlerken onları yerleştirdiğim üst rafa şöyle bir baktım (artık yukarıdalar, çünkü eskisi gibi incelemiyorum), yıllar içinde yirmiyi geçmişler. Sahada yeni bir problemle karşılaştığımda, geçmişte benzer bir sorunu nasıl çözdüğümüzü bulmak için döner döner aldığım notlarımı karıştırırdım. Sonra oradaki bilgileri CD’lere taşıdım; ardından da flash belleklere...
Bugünse yapay zekâ sohbet robotuna sorulacak doğru bir soruyla çok daha detaylı bilgilere ulaşmak mümkün. İlginç olan, verdiği yanıtlar, aslında o defterlerden internete aktardığımız bilgiler. Onları derleyerek aradığımız cevapları veriyor. Bir yerde bize bizi anlatıyor. Hatta artık insan metinleriyle de yetinmeyip kendi dokümanlarını oluşturuyor. Yazımda, bugünü ve görebildiğim yakın geleceği dikkate alarak sevgili dostum Chatgpt’yi bir sürü farklı prompt’la bayağı bir yorarak hazırladığım “Şantiyeler için Teknoloji Kullanım Rehberi”ni sizlerle paylaşmak istiyorum. İki yıl sonra yazıyı bir yerlerde gördüğünüzde çoğumuzun bildiği basit bilgilerle bir köşe yazısı yazmışsın diyerek küçümsemenizi istemem. Nihayetinde sene 2025, bizi nelerin beklediğini henüz bilmiyoruz.
ŞANTİYELER İÇİN TEKNOLOJİ KULLANIM REHBERİ
(Saha Çalışanları ve Teknik Ekip için Pratik Kılavuz)
1. Drone Kullanımı - Hava Gözetimi ve Belgeleme
Ne işe yarar?
- Şantiye genel görünümünü yukarıdan görüntüleme
- Gelişim takibi (haftalık/aylık fotoğraflarla ilerleme karşılaştırması)
- Zemin hareketleri ve lojistik planlama
Nasıl kullanılır?
- Uçuş izni olup olmadığını kontrol et (valilik/SHGM)
- Rüzgâr 20 km/s üzerindeyse uçuşu ertele
- Kamera açısını iş güvenliği açısından işçilerin izniyle ayarla
Dikkat!
- Hassas bölgelerde (havaalanı, askeri alan) otomatik engelleme olabilir.
- Veriyi indirirken proje klasörlerine tarih vererek kaydet.
2. Giyilebilir Teknolojiler - Akıllı Baretler ve Sensörlü Kıyafetler
Ne işe yarar?
- İşçinin konumunu ve düşme riskini takip eder
- Gürültü, sıcaklık gibi çevresel riskleri algılar
- İSG ihlallerini anında ilgili birimlere bildirir
Nasıl kullanılır?
- Her sabah bareti şarj kontrolüyle teslim al
- Düşme algılaması testini 15 günde bir yap
- GPRS izni açık değilse veri gitmez – ayarlarını kontrol et
Dikkat!
- Sesli uyarı verirken işçi rahatsız olabilir, bu durumda bildirim sesini kısmak yerine teknik servise başvur.
3. Mobil Uygulamalar - Raporlama, Fotoğraf, Malzeme Takibi
Ne işe yarar?
- Günlük raporları anında girmeni sağlar (saha not defteri tarih oluyor!)
- Fotoğraflı kayıt tutabilir, anında WhatsApp yerine sistemde paylaşılır
- Depodan çıkan malzemeyi QR kodla kayıt altına alırsın
Nasıl kullanılır?
- Sabah ilk 10 dakikada malzeme durumu, plan değişikliği vs. gir
- Fotoğrafları sistem içi uygulamadan çek (gizlilik için dış kamera önerilmez)
- Uygulamada “sürükle-bırak” çizimlerle iş emri oluşturabilirsin
Dikkat!
- Uygulamalar veri bağlantısına bağlıdır. Ofis interneti dışında mobil veri planı gerekebilir.
- Yanlış fotoğraf yüklemesi durumunda sistem geçmişi tutar – dikkatli ol.
4. BIM (Yapı Bilgi Modellemesi) - Sahada 3D Proje Görüntüleme
Ne işe yarar?
- Proje çizimlerinin üç boyutlu halini tabletten ya da AR gözlükten görmeni sağlar
- Boru/kanal gibi yer altı elemanlarını daha kazmadan önce tespit etmeni sağlar
- Mimari, elektrik, mekanik ekiplerin çakışan yerlerini görürsün
Nasıl kullanılır?
- Gözlüğü ya da tableti sahaya getirirken kılıfla koru
- Uygulamayı açınca katmanları seç (Mekanik mi, Statik mi?)
- İlgili detayı işaretleyip yorum yazabilirsin - ofiste anında görünür
Dikkat!
- Projenin “güncel revizyonunu” açtığına emin ol. Eski versiyon yanıltıcı olur.
- AR gözlükler için güneşli hava parlama yapabilir, gölgede kullan.
5. Veri Toplama ve Karar Destek Sistemleri
Ne işe yarar?
- Şantiye genelinde iş gücü verimliliğini ölçer (ne zaman işe başlandı, ne kadar sürede bitti)
- Hava durumu, beton sıcaklığı, vibrasyon gibi değerleri anlık izleyebilir
- Saha kararları artık “sezgiye” değil, verilere dayanır
Nasıl kullanılır?
- İş gücü giriş-çıkışını QR kart veya parmak izi ile takip et
- Sensörleri sahada uygun yükseklik ve korumayla yerleştir
- Haftalık verileri grafik halinde takip et (dashboard panel)
Dikkat!
- Ölçülen veri ile raporlanan veri arasında tutarsızlık varsa, manuel müdahale olmuştur – araştırılmalı.
- Saha çalışanlarının verileri etik kurallar çerçevesinde kullanılır, herkesin bilgilendirilmesi gerekir.
EK TAVSİYELER: DİJİTAL ŞANTİYE DİSİPLİNİ
Uygulama: Haftalık teknoloji toplantısı
Tavsiye: 15 dakikalık “Neyi daha iyi yaparız?” oturumu
Uygulama: Fotoğraf protokolü
Tavsiye: Yüklenici, danışman ve saha için ayrı klasörler
Uygulama: Günlük veri senkronizasyonu
Tavsiye: Her akşam 18.00’de sistem güncellenmeli
Uygulama: “Teknoloji temsilcisi”
Tavsiye: Her ekipten bir kişi dijitalleşmeden sorumlu olsun
Bütün bu sistemler, drone’lardan sensörlere, uygulamalardan veri panellerine, yapay zekâ destekli analiz araçlarından dijital ikizlere, saha kameralarından otomatik raporlama sistemlerine kadar hepsi tek bir amaca hizmet ediyor: "Kararlarımızın sezgilerimizle değil, bilgiyle alınmasına".
“Bugün yağmur yağabilir, beton dökmeyelim” yerine, “Sıcaklık X derece, nem oranı Y, yağış ihtimali %Z. Vibrasyonu şu parametreyle düzenlersek şu zaman diliminde döküm yapılabilir” diyebilmek.
“Zemin iyi gibi görünüyor” yerine, “Sensör verileri 3.5 metre derinliğindeki nem oranının limitin üstünde olduğunu, drenaj doğru projelendirilmezseoturma riski doğacağını” görebilmek.
“Malzeme bitebilir” yerine, “Stok izleme sistemine göre mevcut beton miktarı 28 metreküp; bugünkü üretimle 17.00’de tükeniyor” diyebilmek.
“Yoğun trafik var, araç yola çıkmasın” yerine, “GPS verilerine göre 12 dakikalık gecikme var, ama alternatif rotayla zaman farkı sadece 3 dakika” diyebilmek.
“Personel sanki az gibi” yerine, “Planlama algoritması bugünkü iş yükü için 3 işçilik açık gösteriyor; vardiya kaydırmasıyla denge sağlanabilir” diyebilmek.
İnanıyorum ki şantiyeler verilerle yönetildiğinde daha güvenli, daha verimli, daha insana yakışan çalışma alanları olacak. Bütün bu örnekler bize şunu gösteriyor: Akıllı sistemlerin asıl gücü, insanı devreden çıkarmakta değil, onu daha iyi düşünen bir karar vericiye dönüştürmekte.
Şantiye® Dergisi ve Dijital Platformları
Daha iyi yapılar için...
10 Aralık 2025
Türkiye'nin en ESKİ ve en çok ZİYARET EDİLEN şantiyesi: ŞANTİYE®...
İnşaata dair "KAYDADEĞER" ne varsa... 1988'den bu yana...
Şantiye®nin ürettiği, derlediği ve yayınladığı içeriklerde öncelik “KAMUSAL YARAR”dır...
Ve yayınlanan içeriğin “ÖZEL” olmasına özen gösterilir...
BASILI DERGİ + E-DERGİ + SANTİYE.COM.TR + SOSYAL MEDYA + DİJİTAL PLATFORMLAR...
İnşaat sektörünün buluşma noktası Şantiye®, “Güven”i temsil eden “Basılı bir Yayın” olma özelliğinin yanı sıra yenilenen web sitesi, Turkcell Dergilik ve Türk Telekom E-Dergi gibi mobil uygulamalardaki varlığı, 42 bin E-Bülten abonesi ve 100 bin sosyal medya takipçisi-bağlantısıyla inşaat sektörünün en önemli iletişim platformlarından biri olmaya her ortamda devam ediyor... 1988'den bu yana...
Şantiye® ayrıca yapı sektörüne "Şantiye'nin Yıldızı Ödülü", "Yılın Yeşil Yapı Malzemesi / Teknolojisi Ödülü" ve "Şantiyeden Kareler Fotoğraf Yarışması" gibi farklı organizasyonlarla da katkı sunuyor.
Şantiye®nin son sayısı da dahil 1988 yılından bugüne kadar yayınlanan TÜM SAYILARINA E-Dergi olarak göz atmak için lütfen tıklayın...
Şantiye®, başta ABONELERİ olmak üzere 2020-2025 yıllarında ilan veren firmalar ABS Yapı, Akyapı, Alumil, Anadolu Motor (Honda), Alkur, Ak-İzo, Altensis, Arbiogaz, Aremas, Arfen, Artus, Assan Panel, Asteknik, Atos, Batıçim, Baumit, Bentley Systems / Seequent, Betek, Betonblock, Borusan CAT, Bosch Termoteknik, Bostik, BTM, Buderus, Bureau Veritas, Chryso, Çimsa, Çuhadaroğlu, Çukurova Isı, Deutsche Messe, Duyar Vana, DYO, Efectis ERA, Ekomaxi, Elkon, Emülzer, Eryap, Filli Boya, Fixa, Fullboard, Form Endüstri Ürünleri, Form Endüstri Tesisleri, Form MHI (Mitsubishi Heavy Industries) Klima, Garanti Leasing, GF Hakan Plastik, Gökçe Brülör, Grundfos, Hannover Fairs, Hilti, IQ Alüminyum (by Deceuninck), İNKA, İntek, İpragaz, İstanbul Teknik, İzocam, İzoser, Kalekim, Knauf, Knauf Insulation, Komatsu, Köster, Kuzu Grup, LG, Marubeni, Masdaf, Master Builders Solutions, MBI Braas, Meiller Kipper (Doğuş Otomotiv), Messe Frankfurt, Messe München/Agora Tur., Mekon, Mitsubishi Chemical, Molecor, Nalburdayim.com, NETCAD, ODE, Ökotek, Özler Kalıp, Özpor, Panasonic, PERI, Pimakina, Polyfibers, Polyfin, Prefabrik Yapı / Hekim Holding, Prometeon, Ravago, Rehau, Saint Gobain Türkiye, Samsung, Saray Alüminyum, Schüco, Selena (Tytan), Sentez Mekanik, Serge Ferrari, Shell, Siemens, Sistem İnşaat, Soudal, Sika, Şişecam, Temsa, TMS, Tekno Yapı, Türk Ytong, Tremco illbruck, Urtim, Vaillant, Vekon, Viessmann, Wermut, Wielton, Wilo, Winsa, XCMG, Xylem ve ZF'nin değerli katkılarıyla hazırlanmaktadır.
ABONE OLMAK İÇİN
Bir yıllık abonelik bedelimiz olan 2.100 TL (6 Sayı, KDV Dahil)'yi TR70 0001 0008 5291 9602 1550 01 IBAN no’lu hesabımıza (Ekosistem Medya) yatırıp; ardından dekontu, açık adresinizi ve fatura bilgilerinizi (şahıs ise TC kimlik no; firma ise vergi dairesi-numarası) santiye@santiye.com.tr adresine e-posta veya 0532 516 03 29 no’lu telefona WhatsApp / SMS aracılığıyla ulaştırabilirsiniz.
